Jan Józef Miodoński to postać, która na zawsze wpisała się w polską medycynę. Urodził się 6 marca 1902 roku w Tarnobrzegu, a zmarł 30 września 1963 roku w Krakowie. Był znanym lekarzem otolaryngologiem, który nie tylko zajmował się zdrowiem pacjentów, ale również przekazywał swoją wiedzę młodszym pokoleniom jako wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Miodoński odegrał kluczową rolę w rozwoju audiometrii oraz chirurgii ucha w Polsce. Jako pionier w tej dziedzinie, jego prace i badania przyczyniły się do znaczącego postępu w diagnostyce oraz leczeniu schorzeń usznych. Jego wkład docenił zarówno środowisko medyczne, jak i pacjenci, którzy korzystali z innowacyjnych metod leczenia.
W trakcie swojej kariery pełnił stanowisko ordynatora Kliniki Otolaryngologii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie nie tylko prowadził badania, ale również kierował zespołem, kształtując przyszłych otolaryngologów w Polsce.
Życiorys
Jan Miodoński przyszedł na świat w rodzinie, której głową był Józef Ignacy, sędzia, a jego matką była Julia z Siekierzyńskich. W latach 1912–1920 kształcił się w gimnazjum klasycznym w Wadowicach, gdzie w 1920 roku zdał maturę. Ten sam rok przyniósł mu również decyzję o ochotniczym wstąpieniu do Wojska Polskiego, co było wyrazem patriotyzmu młodego mężczyzny.
Po zakończeniu służby wojskowej, Jan Miodoński podjął studia medyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie w 1926 roku uzyskał tytuł doktora wszech nauk lekarskich. Wkrótce po tym rozpoczął pracę w Klinice Otolaryngologicznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. W międzyczasie korzystał ze stypendium, które umożliwiło mu kształcenie się w wiedeńskich ośrodkach. Po powrocie do Krakowa, pod okiem profesora Maksymiliana Rutkowskiego, doskonalił swoje umiejętności w chirurgii.
Rok 1934 stał się przełomowy w jego karierze, gdy uzyskał habilitację na podstawie rozprawy dotyczącej Odczynów galwanicznych systemu przedsionkowego w świetle badań eksperymentalnych i klinicznych. W rezultacie został kierownikiem Katedry i Kliniki Otolaryngologii na Uniwersytecie oraz na Akademii Medycznej, a dwa lata później mianowany profesorem nadzwyczajnym. Aktywnie uczestniczył w pracach Polskiego Towarzystwa Otolaryngologów oraz Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, regularnie angażując się w działania Izby Lekarskiej w Krakowie.
Niestety, 6 listopada 1939 roku podczas Sonderaktion Krakau, został aresztowany, początkowo osadzony we wrocławskim więzieniu, a następnie wysłany do obozu koncentracyjnego Sachsenhausen, z którego zwolniono go w grudniu 1940 roku. W okresie okupacji pełnił rolę lekarza w Ubezpieczalni Społecznej w Krakowie.
Po wojnie, od stycznia 1945 roku, na powrót kierował Kliniką Otolaryngologiczną. W 1946 roku został profesorem zwyczajnym. Dodatkowo, od 1945 roku był członkiem korespondentem Polskiej Akademii Umiejętności, a w 1952 roku został członkiem korespondentem, a w 1961 roku członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk. W latach 1957–1961 zasiadał jako bezpartyjny poseł na Sejm PRL, a także był uznawanym znawcą historii i zabytków Krakowa.
Wyróżniał się innowacyjnością w dziedzinie otolaryngologii. Opracował nową metodę leczenia głuchoty, znaną dzisiaj jako tympanoplastyka. W 1960 roku jako pierwszy lekarz na świecie przeprowadził laryngektomię subtotalną, ratując głos pacjentowi trudnej sytuacji życiowej.
Jan Miodoński był mężem Marii z Michalewskich od 2 lipca 1932 roku. Po długotrwałej chorobie nerek, zmarł w roku, a jego prochy spoczęły na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera LXVIII-zach-1).
Publikacje
Jan Miodoński to wybitny lekarz i autor, którego prace docierają do różnych aspektów medycyny i zmysłów. Wśród jego znaczących publikacji wyróżniają się następujące tytuły:
- Rola błędnika w poczuciu i pojmowaniu przestrzeni (1935),
- Leczenie raka krtani (1953-1954),
- O talencie lekarskim (1958),
- Zmysły a uzdolnienia (1958).
Ordery i odznaczenia
Jan Miodoński był osobą, która otrzymała wiele prestiżowych odznaczeń za swoje wybitne zasługi. Wśród nich można wyróżnić:
- krzyż komandorski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 1959 roku,
- krzyż kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 13 lipca 1954 roku,
- medal 10-lecia Polski Ludowej, przyznany 13 stycznia 1955 roku.
Przypisy
- a b Ryszard WitoldR.W. Gryglewski Ryszard WitoldR.W., Miodoński Jan Józef [online], Giganci Nauki [dostęp 30.04.2024 r.]
- a b c Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: 1938, s. 493. [dostęp 30.04.2024 r.]
- Jan WiktorJ.W. Tkaczyński Jan WiktorJ.W. (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803–2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 192, ISBN 978-83-233-4527-5.
- Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Jan Miodoński. rakowice.eu. [dostęp 22.08.2018 r.]
- a b 2012 – Alma Mater Uniwersytetu Jagiellońskiego [online], almamater.uj.edu.pl [dostęp 10.03.2017 r.]
- M.P. z 1955 r. nr 99, poz. 1387 - Uchwała Rady Państwa z dnia 13.01.1955 r. nr 0/113 - na wniosek Ministra Zdrowia.
- M.P. z 1954 r. nr 103, poz. 1311 „za zasługi w pracy naukowej i dydaktycznej w dziedzinie medycyny”.
- Odznaczenie prof. J. Miodońskiego. „Dziennik Polski”. Nr 236, s. 10, 04.10.1959 r.
- Historia. Katedra i Klinika Otolaryngologii. [dostęp 22.11.2022 r.]
- ulica Jana Miodońskiego - Magiczny Kraków [online], www.krakow.pl [dostęp 30.04.2024 r].
Oceń: Jan Miodoński