Alfred Freyer

---

Życiorys

Alfred Freyer przyszedł na świat 11 września 1901 roku w Dzikowie. Jego dziadek, pochodzący z Anglii, gdzie ród Freyerów ma swoje korzenie, pełnił funkcję koniuszego w posiadłości hrabiostwa Tarnowskich. W rodzinie Alfreda, jego ojciec odnosił sukcesy na polu zawodów jeździeckich. Sam Alfred, przez bliskich nazywany „Fredkiem”, dorastał w licznej rodzinie, mając dwóch braci oraz dwie siostry.

W 1908 roku Alfred rozpoczął edukację w szkole powszechnej w Tarnobrzegu, a po ukończeniu czwartej klasy kontynuował naukę w szkole realnej, gdzie uzyskał maturę w 1919 roku. Po ustanowieniu Republiki Tarnobrzeskiej pracował w biurze podatkowym Powiatowej Rady Narodowej. W młodzieńczych latach zaangażował się w działalność Polskiej Organizacji Wojskowej, brał udział w akcjach związanych z zajmowaniem wojskowych magazynów, a także pełnił rolę ochotnika w wojnie polsko-bolszewickiej.

W 1921 roku rozpoczął służbę wojskową w 3 Pułku Ułanów Śląskich, z którym był związany aż do 1923 roku, a w tym czasie stał się reprezentantem pułku w piłce nożnej. Po zakończeniu służby Freyer wrócił do Tarnobrzegu w stopniu plutonowego oraz ponownie podjął się pracy w biurze podatkowym.

Można uznać, że 3 maja 1925 roku był początkiem jego kariery lekkoatletycznej. To właśnie wtedy po raz pierwszy wystartował w biegu przełajowym na 1500 metrów organizowanym przez klub KS Dzikovia. W tym samym roku zajął trzecie miejsce w biegu przełajowym o Puchar „Ilustrowanego Kuriera Codziennego” w Krakowie, a także ustanowił rekord Polski podczas międzynarodowych zawodów lekkoatletycznych AZS. Pełne sukcesów były także jego występy w meczu Górny Śląsk Polski kontra Górny Śląsk Niemiecki, gdzie triumfował na wszystkich dystansach od 1000 do 5000 metrów.

W 1925 roku przystąpił do klubu IFC Katowice, a niedługo później przeszedł do Polonii Warszawa. Rok 1926 zastał go na czołowej pozycji w biegach przełajowych, gdzie niejednokrotnie zdobywał medale za pierwsze i drugie miejsca. Od mistrzostw Polski w 1926 roku, do końca swojej kariery, okazał się niepokonany przez krajowych rywali.

Na biegach maratońskich 26 września 1926 roku w Katowicach, Alfred zdobył mistrzowski tytuł, poprawiając dotychczasowy rekord na tym dystansie. Do końca 1926 roku ustanowił wszystkie rekordy Polski w biegach od 3000 m do maratonu. W 1927 roku wystąpił w 24 biegach o różnych długościach, zajmując pierwsze miejsce w 21 z nich, a w pozostałych plasując się na drugim lub trzecim miejscu.

Nowatorskie podejście do biegania, polegające na natychmiastowym ataku na pierwsze miejsce, zaczęło określać Freyera jako polskiego Nurmiego. W sierpniu 1927 roku rozpoczął intensywne przygotowania do letnich igrzysk olimpijskich w Amsterdamie. W tym czasie ustanowił nowe rekordy Polski, w biegach na 15 kilometrów oraz w biegu godzinowym. Przeprowadzono zbiórkę funduszy na jego wyjazd do Skandynawii, jednak niestety, ze względów etycznych, zdecydowano się wstrzymać ten wyjazd. Jego ostatni występ na bieżni miał miejsce 13 listopada 1927 roku w Poznaniu, gdzie również odniósł zwycięstwo w biegu na 5000 metrów.

Obok lekkiej atletyki, Alfred Freyer spędzał swój czas na innych sportach, takich jak kolarstwo, kajakarstwo oraz jazda konna. Miał również zapał do gry w piłkę nożną. Niestety, 21 grudnia 1927 roku zginął tragicznie w pożarze pałacu w Dzikowie, usiłując ocalić bibliotekę oraz dzieła sztuki rodu Tarnowskich. Stracił życie pod gruzami zniszczonego muru.

W pożarze zginęli także Koczmierówna i Gill, a ciała innych ofiar znalazły wydobyte z pogorzeliska po dwóch dniach. Zwłoki Alfreda Freyera uległy silnemu spaleniu, a jego tożsamość potwierdzono po odnalezieniu scyzoryka. Jego rodzice w tym czasie mieszkali w budynku przyległym do pałacu.

Pogrzeb Alfreda odbył się 23 grudnia 1927 roku, z kaplicy zamkowej na cmentarz w Tarnobrzegu. W 2021 roku w parku przy pałacu w Dzikowie odkryto siedem medali, które zdobył lekkoatleta. Warto również dodać, że jego krewnym jest znany dziennikarz Rafał Freyer, a najmłodszy brat Bronisław, urodzony w 1926 roku, zostąpił mistrzem Polski w maratonie oraz uprawiał jeździectwo, kolarstwo i kajakarstwo.

Sukcesy

Mistrzostwa Polski w biegu na 5000 metrów

Alfred Freyer odniósł znakomite sukcesy w biegu na 5000 metrów. Jego osiągnięcia obejmują:

• Kraków, 1925 rok – pierwsze miejsce,
• Warszawa, 1926 rok – drugie miejsce,
• Warszawa, 1927 rok – pierwsze miejsce.

Mistrzostwa Polski w biegu na 10 000 metrów

W biegach na 10 000 metrów także zdobywał znaczące laury. Oto jego rezultaty:

• Kraków, 1925 rok – pierwsze miejsce,
• Warszawa, 1926 rok – drugie miejsce,
• Warszawa, 1927 rok – pierwsze miejsce.

Mistrzostwa Polski w maratonie

W maratonie jego wyniki również były imponujące. Alfred Freyer stawał na najwyższym podium w:

• Królewskiej Hucie, 1926 rok – pierwsze miejsce,
• Rembertowie, 1927 rok – pierwsze miejsce.

Mistrzostwo Polski w biegach przełajowych

Nie mniej widowiskowe były jego występy w biegach przełajowych, gdzie uzyskał znakomite osiągnięcia:

• Warszawa, 1926 rok, bieg na 10 kilometrów – pierwsze miejsce,
• Warszawa, 1927 rok, bieg na 10 kilometrów – pierwsze miejsce.

Mecze międzypaństwowe

Freyer miał także szeroką reprezentację Polski na arenie międzynarodowej. Brał udział w meczach międzypaństwowych, w których odniósł trzy zwycięstwa.

Rekordy Polski

Alfred Freyer był rekordzistą Polski, mając na swoim koncie aż czternaście ustanowionych rekordów na różnych dystansach, w tym:

• 3 kilometry,
• 5 kilometrów,
• 10 kilometrów,
• 15 kilometrów,
• 20 kilometrów,
• 30 kilometrów,
• Bieg godzinny,
• Maraton.

Upamiętnienie

W celu upamiętnienia Alfreda Freyera podjęto szereg inicjatyw, które mają na celu utrwalenie jego dziedzictwa w historii sportu oraz edukacji.

• W Centralnej Wojskowej Szkole Gimnastyki i Sportów w Poznaniu, gdzie kształcił się Alfred Freyer, z okazji otwarcia sali gimnastycznej 1 maja 1927 roku odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą jego osobie,
• Od 1978 roku, aby uhonorować pamięć Freyera, w Tarnobrzegu co roku jesienią organizowany jest Międzynarodowy Bieg Nadwiślański im. Alfreda Freyera, który dawniej funkcjonował jako Memoriał Alfreda Freyera,
• W Tarnobrzegu, od stycznia 1998 roku, Szkoła Podstawowa nr 3 nosi imię Alfreda Freyera,
• W mieście znajduje się również ulica, która została nazwana jego imieniem,
• W 2007 roku został on patronem Ośrodka Sportu i Rekreacji w Tarnobrzegu.

---

Oceń: Alfred Freyer

---