Kościół Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Tarnobrzegu

---

Architektura

Świątynia w Tarnobrzegu składa się z trzech głównych części: kościoła górnego, dolnego oraz przyległych do nich budynków. Projekt tego wyjątkowego obiektu architektonicznego opracował Gerard Pająk. Oddana do użytku w latach 80. XX wieku, ta monumentalna budowla reprezentuje nurt postmodernistyczny. Wznosząca się w osiedlowej przestrzeni, świątynia urzeka nowoczesnym, geometrycznym kształtem, bazując jednak na tradycji gotyckich katedr.

Nad wejściem głównym dominującym elementem jest ogromne prostokątne okno witrażowe, które pełni funkcję podobną do średniowiecznej rozety. Z kolei w prawej części budowli, skierowanej ku wschodowi, zaprojektowano imponujące wertykalne okna. Skrzydło to podzielono na pięć części, co tworzy przestrzeń na przedsoborowe ołtarze, mimo iż świątynia powstała dwadzieścia lat po II soborze watykańskim. Na sklepień widoczne są trójkątne elementy, które przywodzą na myśl gotyckie sklepienia krzyżowo-żebrowe. W tej świątyni, podobnie jak w wielu znanych katedrach XIII-wiecznej Europy, znajduje się empora, galeria która sięga od ołtarza aż po główne wejście.

Za szczególne wyróżnienie zasługuje wysoka dzwonnica, która przyciąga wzrok i przypomina potężne wieże gotyckie. Dzwonnica, umiejscowiona po zachodniej stronie, nawiązuje nie tylko do średniowiecznych tradycji, ale także do czasów, w których budowla została wzniesiona. Czas stanu wojennego w Polsce charakteryzował się społecznym oraz ekonomicznym kryzysem, co znacząco wpływało na tematy związane z architekturą. W okresie tym, świątynie stały się miejscem, gdzie realizowane były ambitne projekty architektoniczne. Kościół zdecydowanie wyróżnia się w architekturze osiedla, dominując nad sielankowym krajobrazem z typowymi budynkami z szarej płyty.

Górny kościół

Ołtarz kościoła górnego składa się z trzech głównych elementów: wyobrażenia św. Michała Archanioła, Krzyża oraz Matki Bożej Nieustającej Pomocy. Cała kompozycja jest zrealizowana w formie mozaiki, a w lewej stronie ołtarza przedstawione są demony atakujące ludzi. Na końcu tej części ołtarza, ludzie ukazani są jako fale, oddzieleni od siebie przez Archanioła Michała, który przy pomocy laski kieruje ich w stronę Krzyża i Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. W środkowej części widnieje ogromny krucyfiks, natomiast symbole fal pozostają jedynym odniesieniem do zagadnienia ludzi czy demonów. W prawej stronie ołtarza pojawiają się już modlące się postacie, z krzyżami w dłoniach, co z kolei nadaje całej kompozycji duchowy wymiar.

Podobna stylistyka mozaiki zrealizowana jest w bocznym ołtarzu Miłosiernego Jezusa. Lewa, boczna nawa kościoła zdobią cztery witraże, które nawiązują do ewangelicznych uczynków miłosierdzia. W prawych bocznych nawach znajdują się natomiast płaskorzeźby polskich świętych. Ta przestrzeń urzeka swym ogromem, a w kościele górnym dominuje także duża antresola. W latach 80. XX wieku istniały obawy, że nie uda się uzyskać nowego zezwolenia na budowę nowej świątyni, podczas gdy Tarnobrzeg dynamicznie się rozwijał. Przewidywano wówczas, że liczba mieszkańców około 2000 roku przekroczy 100 tysięcy. W związku z tym, świątynia została zaprojektowana jako miejsce zdolne pomieścić kilka tysięcy wiernych. Chór kościoła wypełniają przepiękne obrazy oraz potężne organy.

Dolny kościół

Dolny kościół jest znacznie mniejszy w porównaniu do górnego. Najważniejszym elementem ołtarza dolnej części świątyni jest mosiężna płaskorzeźba przedstawiająca Ostatnią Wieczerzę. W tej przestrzeni znajduje się również Kaplica Adoracji Najświętszego Sakramentu, gdzie ołtarz ozdobiony jest mozaiką.

Kompleks budynków

Na terenie głównego budynku oprócz kościoła znajdują się także inne obiekty, w tym przeznaczone dla Zgromadzenia Sióstr Służebniczek Najświętszej Maryi Niepokalanie Poczętej oraz duszpasterzy. W kompleksie funkcjonuje sala parafialna, salki katechetyczne, apteka, przedszkole/ochronka oraz hospicjum. Przy głównym wejściu do kościoła ustawiono figury Czterech Ewangelistów, a na fasadzie namalowano ogromny fresk Matki Bożej Fatimskiej, co dodatkowo upiększa ten architektoniczny zespół.

Galeria

Wszystkie te elementy tworzą spójną całość, która zachwyca i przyciąga wiernych oraz turystów, oferując duchowe oraz estetyczne przeżycia, które pozostają w pamięci na długo.

Relikwie

W głównym ołtarzu górnego kościoła umieszczono relikwie wielu świętych oraz błogosławionych, co nadaje mu szczególne znaczenie. Obecność tych relikwii jest ważnym elementem duchowym miejsca, które przyciąga licznych wiernych.

Wśród relikwii, które można tam zobaczyć, znajdują się:

• Adam Chmielowski (23 maja 2004),
• Aniela Salawa (18 grudnia 2011),
• Charbel Makhlouf (24 lipca 2014),
• Czesław Odrowąż (30 września 2012),
• Edmund Bojanowski (23 maja 2004),
• Faustyna Kowalska (23 maja 2004),
• Jan Beyzym (23 grudnia 2012),
• Jan Bosko (31 stycznia 2007),
• Jan Boży (17 maja 2015),
• Jan Paweł II (11 października 2012),
• Jerzy Popiełuszko (13 października 2013),
• Joanna Beretta Molla (25 maja 2005),
• Matka Teresa z Kalkuty (23 maja 2004),
• Michał Sopoćko (28 września 2014),
• Ojciec Pio (23 maja 2004),
• Ryty z Cascii (16 sierpnia 2015),
• Zygmunt Gorazdowski (15 kwietnia 2007).

Każda z tych relikwii ma swoją unikalną historię oraz znaczenie w katolickiej tradycji, co czyni je niezwykle cennymi elementami duchowymi tego miejsca.

Dzwonnica

Na dzwonnicy Kościoła Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Tarnobrzegu znajdują się trzy dzwony, które noszą imiona: Maria, Michał oraz Maksymilian.

Po raz pierwszy dzwony te rozbrzmiały 25 marca 1984 roku, stanowiąc ważny element tego sakralnego obiektu.

Organy

W tej wyjątkowej świątyni znajdują się organy piszczałkowe o 40 głosach, które zostały zaprojektowane w nowoczesnej technologii traktury elektro-pneumatycznej. Ich budowa miała miejsce w 1993 roku, co czyni je znakomitym przykładem współczesnego rzemiosła organmistrzowskiego.

Organy te nie tylko pełnią funkcję muzyczną, ale również wzbogacają oraz podkreślają atmosferę nabożeństw i innych wydarzeń w kościele.

M. I	M. II	M. III	Ped.	Połączenia	Dodatkowe urządzenia i akcesoria
Pryncypał 16′ Pryncypał 8′ Bourdon 8′ Salicet 8′ Oktawa 4′ Rurflet 4′ Superoktawa 2′ Kwinta 2 2/3′ Mixtura 4x Mixtura 3x Trompet 8′	Pryncypał 8′ Gemshorn 8′ Rurflet 8′ Pryncypał 4′ Flet minor 4′ Róg nocny 2′ Tercja 1 3/5′ Szarf 4x Obój 8′ Vox humana 8′	Holflet 8′ Flet łagodny 8′ Pryncypał 4′ Blokflet 4′ Gemshorn 2′ Kwinta 1 1/3′ Sifflet 1′ Cymbel 3′ Dulcjan 16′ Krumhorn 8′	Kontrabas 16′ Subbas 16′ Kwintbas 10 3/5′ Pryncypał 8′ Fletbas 8′ Chorałbas 4′ Kornet 3x Puzon 16′ Trompet 8′	I-P II-P III-P II-I III-I Super III-II III-II	Wolna Kombinacja 1 Wolna Kombinacja 2 Wolna Kombinacja 3 Wolna Kombinacja 4 Tremolo M II Tremolo M III Crescendo Wyłącznik głosów językowych

Witraż

W tylnej części kościoła znajduje się imponujące okno, które miało na celu zapewnienie odpowiedniego oświetlenia wewnętrznego tej świątyni. W latach 90. doszło jednak do zmiany; aby chronić piszczałki organowe, postanowiono to okno zasłonić witrażem.

Kompleksowe prace nad tym projektem trwały przez kilka lat i zostały zakończone w 1997 roku. W witrażu został ukazany motyw nawiązujący do historii cudownego obrazu, znanego jako ikona Matki Bożej Nieustającej Pomocy. Osobą, która stworzyła projekt tego dzieła, jest Maciej Kauczyński.

Wykonanie witraża powierzone zostało Pracowni Witraży, w której kluczowe role odegrali Krzysztof Paczka oraz Andrzej Cwilewicz.

Obrazy

W kościele, który czci Matkę Bożą Nieustającą Pomoc, znajdują się licznie zgromadzone obrazy, które są w głównej mierze dziełem Stanisława Dudka. Większość z tych dzieł to reprodukcje, które są powieleniem koncepcji stworzonych przez innych artystów.

Oprócz malarstwa, Stanisław Dudek ma na swoim koncie także bożonarodzeniową szopkę, wielkoczwartkową Ciemnicę oraz wielkosobotni Grób Pański, które w znaczący sposób wzbogacają duchowość świątyni.

Kontrowersje

Od dawna, począwszy od roku 2000, można zaobserwować zjawisko określane jako „lichenizacja” świątyni. Podobieństwo do miejsca kultu w Licheniu jest wyraźne: w naszym kościele pojawiają się obrazy oraz pomniki, które mogą budzić wątpliwości co do estetyki i walorów artystycznych.

Ta tendencja przejawia się nie tylko w nadmiernym ozdabianiu i upiększaniu samej budowli, ale również w dominującym użyciu styropianu. Materiał ten zagościł w kościele w wielu formach, a szczególnie wykorzystywano go do tworzenia ornamentów na ścianach i suficie, jak również w budowie ołtarzy oraz ołtarzyków.

Co ciekawe, styropian znalazł się także w postaci napisów umieszczonych na ołtarzu głównym. Przykładowo, poniżej wizerunku Michała Archanioła widnieje inskrypcja: „Któż jak Bóg”, natomiast pod wizerunkiem Matki Bożej możemy przeczytać: „Do Ciebie, Matko, szafarko łask”.

Krytyka skupia się w szczególności na figurach, które znajdują się zarówno wewnątrz świątyni, jak i na jej otoczeniu. Przykładem są rzeźby Czterech Ewangelistów umiejscowione przy wejściu, a także najszersza krytyka dotyczy pomnika papieża Jana Pawła II, który stał się przedmiotem licznych kontrowersji.

W odpowiedzi na te dyskusje, planuje się utworzenie komisji estetyki w Radzie Miasta, co może być krokiem w kierunku poprawy wrażenia estetycznego i artystycznego w tej ważnej przestrzeni kultu.

Telewizja

W centrum Tarnobrzegu, od 10 czerwca 2010 roku, mieszkańcy mają możliwość korzystania z wyjątkowego udogodnienia. Na kanale S7 (159,25 MHz) w sieci Telewizji kablowej Tarnobrzeskiej Spółdzielni Mieszkaniowej, transmitowany jest przez całą dobę obraz i dźwięk z kościoła.

---

Oceń: Kościół Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Tarnobrzegu

---