Dorota Kozioł to osoba, która od bardzo dawna wnapisała się w historię kultury tarnobrzeskiej. Urodziła się w 1951 roku w Machowie, w pobliżu Tarnobrzegu, gdzie zaczęła swoją artystyczną drogę.
Jako poetka, dziennikarka, pisarka oraz malarka, przyczyniła się do szerzenia wiedzy o lokalnych tradycjach oraz wartości kulturowych.
W swojej pracy artystycznej i dziennikarskiej stara się popularyzować bogatą kulturę regionu tarnobrzeskiego, stając się ważnym regionalistą dla społeczności lokalnej.
Działalność
Dorota Kozioł, urodzona w 1951 roku w Machowie, rozpoczęła swoją przygodę z literaturą poprzez poezję, skupiając się głównie na erotykach. Jej debiutancki tomik, zatytułowany Podróż do twoich rąk, został wydany w trakcie studiów w 1981 roku. Później zyskała uznanie jako dziennikarka, zdobywając popularność dzięki cyklowi reportaży i wywiadów z mieszkańcami regionu tarnobrzeskiego. Współpracowała m.in. z takimi czasopismami jak: tygodnik „Siarka”, „Tygodnik Nadwiślański” oraz „Tarnobrzeskie Zeszyty Historyczne”.
W 2009 roku podjęła niezwykłą decyzję i wyjechała do tropików, gdzie przez trzy miesiące mieszkała na Madagaskarze. Ten daleki wyjazd zaowocował serią książek poświęconych tematyce malgaskiej oraz postaci Jana Beyzyma, które zostały wydane przez Wydawnictwo WAM z Krakowa. Będąc w Republice Malgaskiej, zbierała cenne materiały dotyczące pracy tego misjonarza wśród trędowatych, co wzbogaciło jej twórczość.
Rok 2011 przyniósł jej współpracę przy wydaniu płyt, które miały na celu uczczenie oddziału partyzanckiego „Jędrusie”. Dorota Kozioł została także uhonorowana w 2009 roku najwyższym odznaczeniem miasta Tarnobrzega, Sigillum Civis Virtuti, znanym jako Pieczęć Cnoty Obywatelskiej. W 2015 roku zdobyła Nagrodę im. dr. Michała Marczaka, przyznaną przez Starostwo Powiatowe w Tarnobrzegu oraz Tarnobrzeskie Towarzystwo Historyczne i Muzeum Historyczne Miasta Tarnobrzega, doceniając jej działalność na rzecz małej ojczyzny. Była również nominowana do regionalnego tytułu Osobowość Roku 2012.
Niektóre z jej książek skierowane do dzieci zostały przetłumaczone na język słowacki. Poza pisarstwem, Dorota Kozioł tworzy teksty piosenek, a także pracowała w Wydawnictwie Diecezjalnym w Sandomierzu. Również pełniła rolę ilustratorki i redaktorki książek poetyckich innych autorów, co wskazuje na jej wszechstronność w świecie literackim.
W jej dziełach literackich oraz malarskich przewijają się motywy religijne, co czyni je szczególnymi i osobistymi. Autorka regularnie spotyka się z czytelnikami, dzieląc się swoimi przemyśleniami i twórczością. Jej obrazy można znaleźć nie tylko w krajowych kościołach, ale także w Czadzie, na Madagaskarze i w Ekwadorze, co świadczy o jej międzynarodowym zasięgu i artystycznym wkładzie w różne miejsca na świecie.
Życie prywatne
Dorota Kozioł to postać o bogatych korzeniach, będąca córką Marii Kozłowej, która urodziła się w 1910 roku w Machowie, a zmarła w 1999 roku w Tarnobrzegu. Maria Kozłowa kształciła się w prywatnym kolegium nauczycielskim i była gorliwą propagatorką kultury lasowiackiej. W Baranowie Sandomierskim założyła zespół obrzędowy „Lasowiaczki”. Seniorka Kozłowa to także utalentowana poetka, która w 1979 roku została odznaczona prestiżową Nagrodą Oskara Kolberga, doceniającą twórczość ludową oraz rzemiosło i folklor muzyczno-taneczny.
Dorota to również wnuczka Wojciecha Wiącka – aktywnego działacza włościańskiego z Machowa, który był posłem na wiedeński sejm oraz zasiadał w senacie w okresie II Rzeczypospolitej. Miejsce zamieszkania Doroty to Tarnobrzeg, gdzie kontynuuje dziedzictwo swojej rodziny.
Nie można zapomnieć o istotnym incydencie w historii rodziny pisarki – w 1969 roku mieszkańcy Machowa zostali przymusowo wysiedleni z powodu powstania odkrywki kopalni siarki, która działała w ramach Kopalni i Zakładów Przetwórczych Siarki Siarkopol. Po latach, kiedy wyrobisko wypełniło się wodą, nazwano je Jeziorem Tarnobrzeskim, a teren wokół zalano lasami, co nadało temu miejscu nowy, naturalny charakter.
Publikacje
Według informacji zgromadzonych w bazie NUKAT, Dorota Kozioł jest autorką wielu interesujących publikacji, które obejmują różnorodne gatunki literackie.
Poezja
- Podróż do twoich rąk, Krajowa Agencja Wydawnicza, Rzeszów, 1981,
- Nie ma już we mnie lasu milczenia, Wydawnictwo Diecezjalne, nakład autorki, Sandomierz–Tarnobrzeg, 1995, ISBN 83-903803-4-X.
Literatura faktu
- Z Machowa na Madagaskar, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia, Sandomierz, 2008, ISBN 978-83-257-0032-4,
- Mój Madagaskar, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia, Sandomierz, 2011, ISBN 978-83-257-0332-5,
- Polski Samarytanin. Błogosławiony ojciec Jan Beyzym, Wydawnictwo WAM, Kraków, 2012, ISBN 978-83-7767-140-5,
- Kościoły budowane nocą, Tarnobrzeski Dom Kultury, Tarnobrzeskie Stowarzyszenie Inicjatyw Artystycznych Fram, Tarnobrzeg, 2012 (dotyczy zmagań z władzą PRL o prawo do posługi duszpasterskiej w Tarnobrzegu i okolicy),
- Czary, mary i uroki, czyli gusła lasowiackie, Tarnobrzeg, 2012, ISBN 978-83-62592-53-1 (oparty na scenariuszach Marii Kozłowej dla Zespołu Obrzędowego „Lasowiaczki” z Baranowa Sandomierskiego),
- Ty nasz kochany Machowie…, Neiko Print & Publishing, Tarnobrzeg, 2015, ISBN 978-83-64387-26-5,
- Niedokończony portret, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia, Sandomierz, 2017, ISBN 978-83-8101-123-5 (opowieść o Michale Józefczyku),
- Została tylko miłość. Opowieść o bł. s. Celestynie Faron, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia, Sandomierz, 2019, ISBN 978-83-933897-2-8,
- Jak Ojciec: opowieść o kardynale Stefanie Wyszyńskim, Prymasie Tysiąclecia, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia, Sandomierz, 2021, ISBN 978-83-8101-331-4.
Literatura dla dzieci i młodzieży
- Św. Ojciec Pio, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia, Sandomierz, 2003, ISBN 83-7300-262-6 (dotyczy włoskiego świętego Kościoła katolickiego),
- Seria wydawnicza Serdeczna: Dobranoc mój Aniołku ISBN 83-7300-342-8, Jak aniołki Jezusa kołysały ISBN 83-7300-409-2, Jak Maryja szła do Elżbiety ISBN 83-7300-372-X, Jak Maryja została Królową ISBN 83-7300-385-1, Jak św. Józef lilie hodował ISBN 83-7300-375-4, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia, Sandomierz, 2004,
- Seria wydawnicza Kolorowa Klasyka: Bł. Jan Paweł II. Schody do Nieba ISBN 83-257-0315-6, Bł. Jan Paweł II. Z Polski do Nieba ISBN 978-83-257-0301-1, 2011, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia, Sandomierz,
- Kardynał z buszu, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia, Sandomierz, 2011, ISBN 978-83-257-0346-2,
- Brat trędowatych, Wydawnictwo WAM, Kraków, 2012, ISBN 978-83-7767-141-2,
- Seria wydawnicza Futrzana: 2013 – Owieczka Mela ISBN 978-83-257-0552-7, Krówka Malwinka ISBN 978-83-8101-069-6, Osiołek Bonifacy ISBN 83-7300-426-2, Piesek Węgielek ISBN 978-83-8101-038-2, Zajączek Feliks ISBN 978-83-257-0554-1; 2014 – Konik Maurycy ISBN 978-83-8101-067-2; 2016 – Kotek Dyzma ISBN 978-83-257-0948-8; 2019 – Jeż Teodor ISBN 978-83-8101-285-0, Wiewióreczka Zuzia ISBN 978-83-8101-282-9; 2021 – Bocian Kleofas’ ISBN 978-83-8101-434-2, Niedźwiadek Marceli ISBN 978-83-8101-404-5, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia, Sandomierz,
- Jak Halina Krępianka Sandomierz uratowała, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia, Sandomierz, 2016, ISBN 978-83-257-0974-7.
Tłumaczenia utworów na języki obce
- Dorota Koziołová, Ako anjeli Ježiša kolísali ISBN 978-83-7300-996-7, Ako Maria išla k Alžbete ISBN 978-83-257-0040-9, tłumaczenie na język słowacki Martina Holečková, Diecézne vydatel’stvo a tlačiareň, Sandomierz, 2007,
- Dorota Koziołová, Ako anjeliky spievali Pánu Bohu ISBN 978-83-257-0029-4, Ako sv. Jozef pestoval l’alie ISBN 978-83-257-0039-3, Ako sa Mária stala Kráľovnou ISBN 978-83-257-0036-2, tłumaczenie na język słowacki Martina Holečková, Spoločnosť katolíckeho apoštolátu (SAC) – pallotíni, Spišská Nová Ves, 2007,
- Dorota Koziołová, Dobrú noc, môj anjelik, tłumaczenie na język słowacki Martina Holečková, Spoločnosť katolíckeho apoštolátu (SAC) – pallotíni, Spišská Nová Ves, 2009, ISBN 978-80-970199-4-5,
- Dorota Koziołová, Oslík Bonifác ISBN 978-80-970199-7-6, Ovečka Mela ISBN 978-80-970199-6-9, Zajac Félix ISBN 978-80-970199-8-3, tłumaczenie na język słowacki Štefan Chrappa, Spoločnosť katolíckeho apoštolátu (SAC) – pallotíni, Spišská Nová Ves, 2010.
Przypisy
- Jak Ojciec [online], wydawnictwowam.pl, 31.08.2021 r. [dostęp 17.08.2022 r.] (pol.).
- Tarnobrzeżanka Dorota Kozioł wydała książkę dla zmarłego księdza [online], Echo Dnia Podkarpackie, 18.08.2017 r. [dostęp 17.08.2022 r.] (pol.).
- Spotkanie z Dorotą Kozioł w gorzyckiej Bibliotece [online], Echo Dnia Podkarpackie, 21.03.2017 r. [dostęp 17.08.2022 r.] (pol.).
- Piotr Duma. Wspominali ukochany Machów. „Gość Sandomierski”, 15, s. 414–418, 30.07.2015 r. [zarchiwizowane 29.11.2020 r.]
- MartaM. Woynarowska MartaM., Pasje pani Doroty [online], sandomierz.gosc.pl, 14.05.2014 r. [dostęp 17.08.2022 r.]
- MartaM. Woynarowska MartaM., Nadal płynę pod prąd [online], www.gosc.pl, 22.05.2014 r. [dostęp 17.08.2022 r.]
- Nocą budowali kościoły [online], Super Nowości24, 20.11.2012 r. [dostęp 17.08.2022 r.] (pol.).
- Uhonorowani z okazji urodzin miasta, Sztafeta, 05.06.2009 r. [zarchiwizowane 15.05.2014 r.]
- Kościoły Budowane Nocą – Tarnobrzeg.info [online] [dostęp 17.08.2022 r.] (pol.).
- NUKAT Prosto do informacji – katalog zbiorów polskich bibliotek naukowych [online], Centrum NUKAT. Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie [dostęp 21.08.2022 r.] [zarchiwizowane 21.08.2022 r.]
- ElżbietaE. Wiącek ElżbietaE., Żegnaj moja wiosko... Pamięć o Machowie i kulturze lasowiackiej w twórczości Marii Kozłowej [online], s. 183–201.
- Tarnobrzeg: Dorota Kozioł laureatką Nagrody im. dr. Michała Marczaka [online], nadwisla24.pl | Regionalny Portal Informacyjny [dostęp 17.08.2022 r.] (pol.).
- Wszystkie drogi prowadzą do książki – 22 – 31 maja 2017 – Spotkania z autorami [online], mbp.tarnobrzeg.pl [dostęp 17.08.2022 r.]
- Wybieramy Tarnobrzeżanina Roku 2012 – Tygodnik Nadwiślański [online], tyna.info.pl [dostęp 17.08.2022 r.]
- WOJCIECH WIĄCEK CHŁOP – DZIAŁACZ Z MACHOWA – iTV Wisła – Internetowa Telewizja Tarnobrzeg [online], 28.04.2018 r. [dostęp 17.08.2022 r.] (pol.).
- Ostatni taki zajazd [online], www.gosc.pl, 27.09.2012 r. [dostęp 17.08.2022 r.]
- 416 urodziny Tarnobrzega – Tarnobrzeg.info [online] [dostęp 17.08.2022 r.] (pol.).
- Nukaty. Prosto do informacji – katalog zbiorów polskich bibliotek naukowych [online], Centrum NUKAT. Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie [dostęp 19.08.2022 r.] [zarchiwizowane 19.08.2022 r.]
- Czary, mary i uroki, czyli gusła lasowiackie – Bibliografia regionalna niezależna od systemu katalogowego [online], Miejska Biblioteka Publiczna im. dr. Michała Marczaka w Tarnobrzegu [dostęp 19.08.2022 r.] [zarchiwizowane 19.08.2022 r.]
- Dobrú noc, môj anjelik. Štátna vedecká knižnica w Košiciach. [dostęp 20.08.2022 r.] (słow.).
- Kozioł, Dorota, 1951-. Štátna vedecká knižnica w Košiciach. [dostęp 20.08.2022 r.] (słow.).
- Autor – Dorota Koziołová. Kresťanské kníhkupectvo VER.sk. [dostęp 20.08.2022 r.] (słow.).
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Andrzej Mleczko | Stanisław Szlęzak | Ferdynand Kuraś | Paweł Matyka | Maria Kozłowa | Stanisław Piętak | Czesław Schabowski | Tomasz Budzyński | Jakub Palacz | Jehuda Jaari | Juliusz Czechowicz | Piotr Parandowski | Leszek Śmigielski | Barbara Kozłowska | Juliusz KydryńskiOceń: Dorota Kozioł