Maria Kozłowa

---

Życiorys

Maria Kozłowa przyszła na świat 5 sierpnia 1910 roku w Machowie, który obecnie wchodzi w skład Tarnobrzega. Już w 1923 roku zainicjowała amatorski teatr w swoim rodzinnym mieście, a później prowadziła kabaret, który w swych występach wykorzystywał elementy kultury lasowiackiej.

Kształciła się w prywatnym kolegium nauczycielskim, co zaowocowało jej aktywnością w obszarze edukacji. Po ukończeniu nauki z zaangażowaniem prowadziła świetlice oraz bibliotekę, organizując różnorodne kursy i prelekcje dla lokalnej społeczności. W 1949 roku powołała do życia Zespół Pieśni i Tańca Lasowiak, który miał na celu promowanie kultury regionalnej.

W obliczu powstania odkrywkowej kopalni siarki w Machowie, jej dom przeszedł na licytację. Wówczas Maria przeprowadziła się do Baranowa Sandomierskiego, gdzie zaczęła dokumentować tradycje kultury lasowiackiej, zyskując uznanie wśród lokalnych społeczności. W 1976 roku w Baranowie Sandomierskim założyła Zespół Obrzędowy Lasowiaczki, a także prowadziła zespół pieśni i tańca w szkole w Tarnobrzegu.

Maria brała udział w licznych wystawach sztuki ludowej, gdzie jej prace, takie jak wycinanki lasowiackie i tkaniny haftowane, były prezentowane. W 1980 roku ponownie przeniosła się z Baranowa Sandomierskiego do Tarnobrzega, gdzie zorganizowała Zespół Pieśni i Tańca Lasowiacy. Zmarła 22 kwietnia 1999 roku w Tarnobrzegu.

Była aktywną członkinią Stowarzyszenia Twórców Ludowych. W 1979 roku uhonorowano ją nagrodą im. Oskara Kolberga, a także medalem im. Franciszka Kotuli za jej twórczość ludową.

Przekazy Marii Kozłowej znalazły się w książce Franciszka Kotuli pt. „Znaki przeszłości. Odchodzące ślady zatrzymać w pamięci”. Artystka brała udział w wielu programach radiowych, w których dzieliła się wiedzą na temat zwyczajów lasowiackich. Zadebiutowała także w filmie „Ludzie z martwych pól”, który opowiadał o machinach przesiedleńców z Machowa.

W ówczesnym okresie przygotowała także przedstawienie „Czary, mary i uroki”, które zostało zekranizowane przez Franciszka Trzeciaka. Jej działalność artystyczna znalazła również swój wyraz w poezji, której dorobek został zebrany w dwóch tomikach: „Całuje cię ziemio” (opublikowany pośmiertnie) oraz „Lament Machowski”.

Życie prywatne

Maria Kozłowa to postać o bogatej historii rodzinnej. Jest córką Wiktorii z Sawarskich oraz Wojciecha Wiącka, który był publicystą i politykiem związanym z ruchem ludowym. Sprawował również funkcję wójta Machowa oraz senatora. W 1940 roku Maria zdecydowała się na krok w kierunku założenia własnej rodziny, wychodząc za mąż.

Warto także wspomnieć o jej córce, Dorocie Kozioł, która jest znaną poetką oraz propagatorką kultury w regionie tarnobrzeskim. Działania Doroty przyczyniają się do promocji i zachowania lokalnych tradycji, co jest niezwykle istotne w dzisiejszych czasach.

---

Oceń: Maria Kozłowa

---