Juliusz Kydryński to postać bez wątpienia istotna w polskiej literaturze i kulturze. Urodził się 30 czerwca 1921 roku w Tarnobrzegu, a swoją przygodę literacką i krytyczną rozpoczął w trudnych czasach, jakie nastały w Polsce. Jego działalność obejmowała różne obszary, w tym prozę oraz krytykę teatralną i filmową, co czyni go osobą wszechstronną.
Jako tłumacz, Kydryński specjalizował się w odwzorowywaniu dzieł z języków angielskiego, niemieckiego i francuskiego, w tym także dramatów elżbietańskich. Dzięki swoim umiejętnościom przekładał na nasz język ważne dzieła, co wpłynęło na rozwój polskiej literatury.
Warto również zwrócić uwagę na jego rodzinne korzenie, w szczególności na jego starszego brata, Lucjana Kydryńskiego, który również wyróżniał się w środowisku artystycznym. Juliusz Kydryński zmarł 26 maja 1994 roku w Krakowie, pozostawiając po sobie bogaty dorobek literacki i intelektualny.
Życiorys
Juliusz Kydryński był utalentowanym człowiekiem, który rozpoczął swoje studia na Wydziale Humanistycznym, gdzie zgłębiał tajniki polonistyki i anglistyki, uczęszczając na UJ. W trudnych latach 1940–1945 brał czynny udział w podziemiu kulturalnym w Krakowie, co świadczy o jego determinacji i chęci walki o zachowanie kultury w oblężonym kraju.
W 1942 roku Kydryński znalazł się w KL Auschwitz, będąc świadkiem niewyobrażalnych cierpień ludzkich. Jego literacki debiut miał miejsce w 1943 roku, kiedy to jako prozaik publikował swoje prace w konspiracyjnym czasopiśmie „Miesięcznik Literacki”. Od 1945 roku związał swoją karierę z tygodnikiem „Przekrój”, gdzie pełnił rolę redaktora oraz współpracował z różnymi mediami, zarówno prasą, jak i radiem.
Był osobą o głębokich więziach towarzyskich, a w szczególności bliskim przyjacielem Karola Wojtyły, który później został papieżem Janem Pawłem II. To właśnie w krakowskim mieszkaniu Kydryńskich, przy ulicy Felicjanek 10, Wojtyła znajdował schronienie w początkowym okresie okupacji, po śmierci swojego ojca.
Kydryński był dwukrotnie żonaty, a w lipcu 1991 roku poślubił Zuzannę. Jego życie zakończyło się, gdy został pochowany na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie (kw. SC9-13-13).
Twórczość
Juliusz Kydryński to postać, której twórczość wywarła znaczący wpływ na kulturę polską. Poniżej przedstawiamy listę jego dzieł, która ukazuje różnorodność jego zainteresowań i tematów, które podejmował w swoich tekstach:
- notatnik europejski,
- uwaga, gong!… opowieść-pamiętnik o teatrach krakowskich 1937-1948,
- do widzenia, Claudio,
- próba portretu. rzecz o Adamie Polewce,
- tapima,
- był potrzebny. o Ludwiku Pugecie,
- gwiazda dwóch kontynentów,
- itaka i mgła,
- w łupinie orzecha,
- powrót do natury,
- szpieg Nazi nr 176.
Przekłady
Juliusz Kydryński jawi się jako kluczowa postać w kontekście tłumaczeń dramatów elżbietańskich w Polsce. Jego działalność tłumaczeniowa znacząco wpłynęła na popularyzację tego gatunku wśród polskich odbiorców. Dzięki jego pracy, czytelnicy zaczęli dostrzegać, że teatr z czasów elżbietańskich wykracza poza dramaty Williama Szekspira i obejmuje twórczość wielu, co najmniej kilkunastu, znakomitych dramaturgów.
Kydryński przypisuje się przekład jedynej sztuki Szekspira, a mianowicie Hamleta, który powstał w 1987 roku. Jego wybór pirackiego wydania dramatu z 1603 roku, znanego jako tzw. złe kwarto, był decyzją, która wprowadziła polskiego czytelnika w nieznane aspekty tego dzieła.
Oprócz Szekspira, Kydryński przetłumaczył również wiele innych istotnych dramatów. Oto lista niektórych z nich:
- Christopher Marlowe: Edward II, Tamerlan Wielki, Tragiczna historia Doktora Fausta,
- Ben Jonson: Alchemik,
- Thomas Kyd: Tragedia hiszpańska,
- Alexander Pope: Porwany lok,
- Franz Kafka: Ameryka, Wyrok, Kolonia karna,
- Iris Murdoch: Jednorożec,
- Pierre Boulle: Most na rzece Kwai,
- Henry Miller: Noce miłości i śmiechu,
- John Steinbeck: Perła,
- Laurence J. Peter: Recepta Petera,
- Mark Twain: Listy z Ziemi.
Wszystkie te przekłady przyczyniły się do rozwoju polskiej sceny teatralnej oraz wzbogacenia literackiego krajobrazu kraju.
Przypisy
- Juliusz Kydryński · Repozytorium polskich przekładów Williama Shakespeare’a w XX i XXI wieku: zasoby, strategie tłumaczenia i recepcja [online], xx.polskiszekpir.uw.edu.pl [dostęp 23.09.2024 r.]
- Kazimierz K. Pielatowski, Uśmiech Jana Pawła II, wyd. 2, Poznań: Hlondianum, 1994, s. 14, ISBN 83-85203-17-6, OCLC 749675002 [dostęp 07.03.2023 r.]
- Juliusz Kydryński. krakowsalwator.artlookgallery.com. [dostęp 14.07.2017 r.]
- Lucjan Kydryński: Przejazdem przez życie… Kroniki rodzinne. Wydawnictwo Literackie, 2005, s. 261. ISBN 83-08-03780-1.
- Jan J. Paweł Jan J., II, Dar i Tajemnica, s. 13 [zarchiwizowane 16.06.2016 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Barbara Kozłowska | Leszek Śmigielski | Piotr Parandowski | Juliusz Czechowicz | Dorota Kozioł | Andrzej Mleczko | Stanisław Szlęzak | Ferdynand Kuraś | Paweł Matyka | Maria Kozłowa | Jehuda Jaari | Jakub Palacz | Tomasz Budzyński | Czesław Schabowski | Stanisław PiętakOceń: Juliusz Kydryński