Stanisław Ordyk, znany również pod pseudonimem „Czernik”, przyszedł na świat 15 lutego 1917 roku w miejscowości Machów. Jego życie zakończyło się 11 czerwca 1979 roku w Zabrzu. Był to człowiek, który znacząco wpłynął na polski ruch ludowy.
Jako żołnierz wojny obronnej w 1939 roku, Ordyk wykazał się ogromnym męstwem i oddaniem. Stojąc na czołowej linii walk, stał się dowódcą oddziału Batalionów Chłopskich, odgrywając kluczową rolę w organizacji i mobilizacji ludzi do obrony ojczyzny. Jego postawa oraz działania miały znaczenie nie tylko podczas konfliktu, ale również w dalszym rozwoju polskiego ruchu ludowego.
W późniejszych latach, jako oficer Wojska Polskiego, wciąż angażował się w budowanie fundamentów państwa oraz wspierał ideę współpracy między różnymi grupami społecznymi. Jego życie i działalność pozostają inspiracją dla wielu pokoleń.
Życiorys
Stanisław Ordyk, urodzony w 1917 roku w rodzinie chłopskiej w Machowie, rozpoczął swoją edukację od ukończenia szkoły podstawowej oraz dwuletniej szkoły rolniczej w Mokrzyszowie. Już w czasie nauki zaangażował się w działalność Związku Młodzieży Wiejskiej „Wici”. Po zakończeniu edukacji podjął decyzję o wstąpieniu do służby zawodowej w Wojsku Polskim jako ochotnik. Swoją służbę wojskową odbywał w 24 batalionie Korpusu Ochrony Pogranicza, którego siedziba znajdowała się w Sejnach.
W momencie agresji III Rzeszy, Słowacji i ZSRR w 1939 roku, Ordyk brał udział w walkach nad Narwią oraz pod Grodnem. Po dramatycznym wyrwaniu się z niemieckiego okrążenia w rejonie Sopoćkiń, wspólnie z oddziałem przekroczył granicę litewską, gdzie został internowany w obozie jeńców wojennych w Birsztanach. W obozie Związek Studentów Polskich przygotował dla niego fałszywy paszport, na którym przyjął nazwisko Czernik, co stało się jego stałym pseudonimem.
W lutym 1940 roku Stanisław Ordyk powrócił do swojej rodzinnej wsi, Machów, gdzie dołączył do tworzonych Batalionów Chłopskich. Przyjął wówczas pseudonim „Czernik” i objął stanowisko powiatowego szefa łączności oraz szefa Komendy Obwodu. Jako dowódca oddziału partyzanckiego Batalionów Chłopskich, który liczył około 120 osób, wziął udział w nieudanej akcji na więzienie w Mielcu, która miała miejsce 25 marca 1943 roku i była przeprowadzona wraz z oddziałem Armii Krajowej.
10 października 1943 roku Ordyk dowodził swoim oddziałem podczas potyczki z niemiecką żandarmerią nieopodal miejscowości Stale, w wyniku której zginęło czterech żołnierzy niemieckich. Następnie, 30 lipca 1944 roku, brał udział w działaniach wojennych związanych z tworzeniem przyczółka sandomiersko-baranowskiego przez armię radziecką.
Po rozwiązaniu swojego oddziału i odbyciu służby w Milicji Obywatelskiej, Stanisław Ordyk wspólnie z grupą około 20 partyzantów dołączył do Ludowego Wojska Polskiego. W ramach tego wojska przeszedł szlak bojowy najpierw z 1 Armią, a następnie 2 Armią Wojska Polskiego, służąc w 1 Pułku Samochodowym.
Po zakończeniu II wojny światowej, Ordyk napisał książkę zatytułowaną „Hasło 'Wisła’”, która została wydana w 1970 roku przez Ludową Spółdzielnię Wydawniczą. Książka ta, będąca wspomnieniami dowódcy oddziału partyzanckiego, została poświęcona pamięci Józefa Dybusa oraz wszystkim żołnierzom Batalionów Chłopskich, którzy oddali swoje życie w walce o wolność Polski, szczególnie na terenach tarnobrzesko-sandomierskich.
Ordery i odznaczenia
Stanisław Ordyk został odznaczony w ciągu swojej kariery wieloma prestiżowymi wyróżnieniami, które podkreślają jego zasługi oraz odwagę. Wśród nich znajdują się:
- krzyż kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Order Virtuti Militari,
- Krzyż Walecznych,
- Krzyż Partyzancki.
Przypisy
- Ordyk 1989, s. 5.
- Ordyk 1989, s. 12-14.
- Słownik biograficzny 1989, s. 299.
- Fitowa 1984, s. 450.
- Gmitruk, Matusak i Nowak 1983, s. 109.
- Gmitruk, Matusak i Nowak 1983, s. 233.
- Gmitruk, Matusak i Nowak 1983, s. 501, 502.
- Gmitruk, Matusak i Nowak 1983, s. 653.
- Sokół 1976, s. 47.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Juliusz Tarnowski (powstaniec) | Władysław Pokorny | Andrzej Skowroński (żołnierz) | Tadeusz Karakiewicz | Zbigniew Błoński | Czesław Gerula | Hieronim Dekutowski | Stanisław Czynciel | Kazimierz KrasońOceń: Stanisław Ordyk